Mình làm việc trong ngành xây dựng, công việc ổn định, thu nhập tương đối và gia đình nói chung cũng khá giả. Cuộc sống có nhiều thuận lợi quá thì thường hay sinh tật :D. Mình dính vào lô đề, cá độ. Có những ngày nói với vợ con là đi công tác, nhưng tới nơi làm chỉ thuê khách sạn để bắt độ. Và chuyện gì đến cũng đến, tầm năm 2017 mình rơi vào nợ nần, số tiền lớn đến mức mình đã nghĩ đến chuyện tự vẫn. Ngồi một mình trong phòng khách sạn, mình tự hỏi: bản thân đã sai ở đâu, bản thân đã đi lệch hướng từ lúc nào, tại sao lại đẩy gia đình vào hoàn cảnh này, tại sao mình lại trở nên lụn bại đến thế. Mình không thể hiểu nổi căn nguyên do đâu mà lại chọn một cuộc sống như thế. Mình đã được dạy dỗ, được ăn học rất bài bản mà, mình đã trưởng thành rất có nhiệt huyết cũng có trách nhiệm mà, nhưng điều gì đã khiến mình sa chân và chìm hẳn vào con đường không lối thoát này. Tại sao chứ ?
Tại sao được ăn học, được dạy dỗ và đã lớn lên từng đầy trách nhiệm mà bản thân lại hành xử tồi thế này?
Ngay lúc tự vấn bản thân, mình nhớ đến mẹ: mẹ ngoài 70 tuổi, cụ mới trải qua một cơn đột quỵ khá nặng khiến việc đi lại, sinh hoạt gặp nhiều khó khăn. Rồi người này chỉ người kia hướng dẫn, để cụ đọc thêm sách vở giải phóng tinh thần, thay đổi lối sống, dần dần chân tay hoạt động ổn định, bình thường. Sau khoảng 1 năm kiên trì, cụ đã rất khỏe mạnh, tinh thần rất lạc quan, phải nói khỏe còn hơn hồi trước khi bị bệnh nữa. Điều gì tạo nên nguồn sức mạnh ấy cho mẹ? Mình chợt nhớ đã từng đi lấy sách người ta tặng mẹ lúc bệnh, từ khi có sách cùng những hướng dẫn thực hành trong đó, thì tình hình của mẹ chuyển biến tích cực, biết đâu mình cũng sẽ tìm thấy điều gì thì sao. Mình bắt đầu đọc sách.
Quyển sách dường như đã cho mình mọi câu trả lời, mọi trăn trở, mọi nguyên nhân khiến hoàn cảnh bản thân trở nên tồi tệ như bây giờ. Mình đã chọn một lối sống dung dưỡng lòng tham, chạy theo những tiêu chuẩn sai lệch với sự nhân văn của một con người. Cứ mỗi ngày chệch đi một chút, thì đến khi mình văng ra khỏi quỹ đạo làm người hạnh phúc vui vẻ lúc nào không hay. Mình đã chọn sai điểm bắt đầu trong cách học làm người.
PS: Mỗi chúng ta sẽ gặp một người thầy phù hợp, chắc chắn khi chúng ta sẵn sàng người thầy ấy sẽ xuất hiện, sẽ mở ra cho ta nhiều suy ngẫm, nhiều sự nhận ra, nên bạn đừng bận tâm quyển sách mình đọc là gì nhé. Bạn chắc chắn cũng đọc được quyển sách phù hợp với lựa chọn cuộc đời mình, chắc chắn.
Khi đã chọn sai giá trị sống thì tiếp nối đó là hàng loạt các lựa chọn không phù hợp như: nghề nghiệp, hành vi tiêu dùng, các nhận định về cuộc sống … nên mình muốn thay đổi tất cả. Bắt đầu từ việc lựa chọn lại nghề nghiệp, lựa chọn lại mối quan tâm mà mình muốn dành toàn bộ tâm sức, sự chú ý và sống mỗi ngày với nó. Mình thấy nghề nông phù hợp với giá trị sống muốn theo đuổi: một cuộc sống chân thành, chân thật, sống vì mình nhưng cũng vì người, vì muôn loài. Thêm nữa, thời điểm ấy vấn đề thực phẩm sạch đang rất nhức nhối, đi làm cho nhiều rồi lại ăn thực phẩm không rõ ràng. Mà cũng chẳng có đủ thời gian để tìm hiểu, vì bận kiếm tiền để mua đồ ăn tốt, nên mình mong sẽ tạo ra thực phẩm sạch cho gia đình, cho bạn bè, để mọi người được an tâm, được săn sóc.
Nhưng trước khi muốn làm gì thì cũng phải trả hết số nợ kia cái đã. Lúc này mình đã rõ bản thân sai ở đâu, cũng nhìn thấy lối ra cho cuộc đời phía trước, nên có động lực sống, rồi chăm chỉ làm lụng, và chấp nhận từ bỏ tài sản để trả hết số nợ. Tất nhiên mọi chuyện không dễ dàng như việc viết ra những câu chữ này, nhưng chỉ cần thấy động lực sống, thấy giá trị sống, thì bản thân mình đủ sức để xoay sở, để đối mặt.
Xác định sẽ làm nông nghiệp, tạo ra thực phẩm chia sẻ với mọi người, nhưng bản thân mình và gia đình chưa có kinh nghiệm. Cả nhà đều là công chức xưa nay, vậy nên trên chặng đường làm nông nghiệp mình cũng trả giá nhiều, bài học nhiều, nói chung trầy trật lắm. Mình cứ lơ ngơ để cuộc đời, để vườn tược đất đai dạy dỗ thôi, dạy tới đâu hi vọng mình đủ khả năng học hết tới đấy, mỗi bài học một lần là hiểu, mong sao được như vậy 😀
Để mình kể đôi nét về quá trình làm nông:
Ban đầu mình tìm hiểu về nông nghiệp sạch, thấy nhiều đề xuất làm thủy canh, đọc tới đọc lui cũng thấy hay, lại phù hợp với túi tiền và điều kiện hiện tại, thế là chi tiền đầu tư mua máy móc công nghệ. Nhưng ngay cái thời khắc nhận máy, lắp đặt và theo dõi kĩ lưỡng mọi thứ về hoạt động của hệ thống, mình đã nhận ra bản thân sai rồi, đây không phải cách thức làm nông mình muốn, lập tức trả lại máy và tất nhiên tiêu tốn một đống tiền. Mình đã quá vội vàng, hấp tấp cho quyết định này. Rõ ràng ít kinh nghiệm về nông nghiệp nhưng lại cứ muốn làm nhanh.
Sau đó, bình tĩnh tìm hiểu thì mới biết đến khái niệm vườn rừng, nhờ đọc cuốn “Cuộc cách mạng một cọng rơm”, qua việc đọc thì thấy đây đúng là kiểu làm vườn mình muốn. Nhưng để làm được thì phải có đất, mà tiền thì không đủ nhiều. Lúc ấy một ông anh có đất, hai anh em nói chuyện thấy hợp về định hướng làm vườn, thế là bắt tay nhau, anh góp đất mình góp công. Nhưng làm được vài hôm thì xảy ra bất đồng, hiểu nhau rõ hơn thì phát hiện ra điều mình và anh muốn có đôi điểm sai khác. Thế là tụi mình dừng hợp tác, con đường làm nông khựng lại.
Đến lúc này mình nghĩ, chắc phải đi vay thêm tiền ngân hàng để mua đất, nhưng lại có người đồng ý mua chung. Rút kinh nghiệm lần trước, mình cũng cẩn thận nói chuyện về định hướng làm vườn, hay những giá trị sống, tụi mình có sự đồng nhất nên quyết định ở hữu chung mảnh đất. Tuy nhiên, khi làm chung thì gặp khó khăn trong kết hợp:
- Thống nhất về thiết kế vườn
- Phương thức canh tác cụ thể
- Các áp lực về công việc khác nên không có thời gian để chuyên tâm vườn tược, cả hai bọn mình đều còn công việc ở thành phố chưa ai chịu về hoàn toàn, và bạn cũng chưa có định hướng về vườn ở hẳn.
Cuối cùng mỗi người đi một hướng.
Sau đó, mình vẫn nhất quyết làm nông, vẫn nhất quyết đi theo con đường vườn rừng, nhưng rồi tiền đâu mà mua đất. Mình đem chuyện này nói với mẹ, và bà đã có một quyết định khiến mình vừa biết ơn, vừa nể phục: cụ sẽ bán nhà ở phố để có tiền cho mình mua vườn. Vợ còn công việc chưa nỡ rời đi và cũng chưa đồng ý về vườn, mẹ thì cũng còn họ hàng người thân muốn lui tới thăm, nên quyết định tìm mua căn nhà nhỏ khác, phần tiền còn lại sẽ để mua vườn. Bạn biết không, gia đình mình rao bán nhà vào giai đoạn sau dịch, thời gian này mọi thứ còn ngổn ngang khó khăn, vậy nhưng tụi mình bán được nhà, chuyển vào nhà mới nhỏ hơn, và mua được mảnh đất chỉ trong đúng 1 tuần. Mọi việc cứ như được sắp đặt, được an định diễn ra vậy đấy. Mình nghĩ đây không chỉ là nhân duyên là cơ hội, mà giống như cuộc đời mở lối cho sự thành tâm cố gắng thay đổi lối sống của mẹ con mình.
Vậy là có vườn, mình lao vào trồng cây thôi, bỏ rất nhiều tiền để mua cây giống, đào ao, phân tro …nhưng mình chỉ là một tay mơ đối với mảnh đất này. Mình chẳng hiểu gì về mảnh đất cả, nên tiền cứ thế mất mà cây chẳng sống nổi. Mình lại lọ mọ học hỏi kinh nghiệm, nói chung từ đọc đến làm thật sự là một con đường dài thích ứng, đến hôm nay (11/2022) mảnh vườn đã gần 1 tuổi, cây cối bắt đầu bén rễ, cỏ bắt đầu chịu phủ xanh, và những bài học những trả giá của mình, có lẽ bắt đầu tạo ra kết quả thật xứng đáng.
Con làm điều tốt, làm việc thiện mà thì mình phải ủng hộ chứ!
Một may mắn lớn là mình luôn có mẹ bên cạnh. Từ khi mua vườn mẹ đã lên ở, làm lụng và trông coi, để mình an tâm hoàn thành công việc, cuối năm 2022 mới chính thức nghỉ. Nhìn cụ khỏe hơn mỗi ngày, yêu vườn hơn mỗi ngày, và thích nghi cũng như trân trọng mảnh đất này, mình càng có động lực để bước tiếp.
Mình vẫn là một tay mơ và đang rị mọ học làm vườn rừng, nhưng quyết tâm đi con đường này. Con đường với sự chân thành và chân thật, sống cho mình nhưng cũng cho người nữa. Mình tin rằng, chẳng ai làm giàu mà chọn đi làm vườn rừng. Là nghĩ đến người khác, nghĩ đến nhiều giá trị khác ta mới chọn rừng. Và mình chẳng hề lo sợ không đủ sống. Kiếm tiền tỉ thì khó chứ đủ sống dễ lắm sao phải lo? Sống đơn giản thì có tốn mấy đâu, sức dài vai rộng kiểu gì cũng đủ mà.
Khi nói chuyện với mẹ anh Thuận, hỏi cụ: một cụ bà công chức sống quen ở thành phố, rồi nuôi con ăn học có nghề nghiệp ổn định. Nhưng cụ sẵn sàng bán nhà, đồng thuận cho con nghỉ việc, để về nơi đồng không mông quạnh, làm cái nghề xưa nay chưa từng, động lực ở đâu khiến cụ dứt khoát quyết định như vậy?
Cụ: Nghe con giãi bày về giá trị nó muốn toàn những điều tốt đẹp, sống vậy mới thấy có ý nghĩa chứ, con nó chọn điều tốt mà, thì mình ủng hộ thôi. Ai cũng cản, ngăn cụ về đây sống, nhưng người ta làm sao hiểu được mình. Cụ thấy bản thân thật sự khỏe hơn mỗi ngày, sống có ý nghĩa hơn mỗi ngày. Tự tay chăm từng cái cây ngọn cỏ, thấy cuộc đời sao thanh thản đến thế. Chẳng mong có thể để lại tài sản gì cho con, chỉ mong mình làm được những điều thiện với người, với đời, để con nhìn vào đó mà sống tiếp. Và cụ cũng muốn nói với các con: một bà cụ ngoài 70 rồi, còn bắt đầu lại cuộc đời được, còn làm nông với nhiều bỡ ngỡ được, thì các con ai cũng có thể. Cứ tin vào mình, tin vào những chân thành ở đời mà sống con ơi.
Mảnh vườn của mẹ con anh Thuận ngày Xanh gặp nó còn rất sơ khai, mọi thứ dường như mới bắt đầu đâm chồi: một nếp nhà đơn sơ, một mảnh vườn với những mảng xanh cây cỏ lún phún đâm chồi, một mẹ một con lọ mọ trong cơn mưa rào cuối đông, một tương lai chưa định rồi sẽ rõ nét vào một ngày nào đó. Nhìn mẹ con anh, Xanh thêm phần tin tưởng cho nhận định: khi nào khu vườn bên trong chúng ta hình thành rừng, thì khu vườn rừng bên ngoài sẽ hiển lộ. Chẳng có gì là khó khăn, nếu tâm này sẵn sàng chấp nhận tất cả. Có thể ngày Xanh gặp, mảnh vườn rừng trên mặt đất chưa xuất hiện, lối sống nương tựa tự nhiên chưa rõ hình, còn nhiều bài học đang chờ anh phía trước, nhưng sự chuyển hóa nội tâm của hai mẹ con anh Thuận thật sự đáng ngưỡng mộ. Xanh tin, tâm chuyển rồi, thì chuyện gì ta cũng có thể làm được theo sự nhận ra của tâm này.
Cầu chúc cho mỗi nông dân có một khu vườn bên trong đậm tính rừng.
Đồng Hới, Quảng Bình – những ngày mùa bão năm 2022